Strona główna » Baza wiedzy » Co to jest cesja wierzytelności i kiedy warto z niej skorzystać?

Co to jest cesja wierzytelności i kiedy warto z niej skorzystać?

Umowa cesji wierzytelności podpisywana przez przedsiębiorców
Chcesz sprzedać fakturę lub wierzytelność?
Zgoda*

Prowadzisz firmę? W takim razie stale wystawiasz faktury i czekasz na przelewy. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że miałeś już problem z nieterminowymi płatnościami, a jeśli nie, to może się to zdarzyć w każdej chwili. Pytanie, jakie sobie zadaje wielu przedsiębiorców jest następujące: „Czy warto czekać miesiącami na opłacenie faktury, czy może lepiej dostać większość tej kwoty teraz i przestać o tym myśleć?”. Właśnie takiemu rozwiązaniu służy tak zwana cesja wierzytelności.

W praktyce oznacza to, że taka firma, jak Regis może odkupić Twoją nieopłaconą fakturę, wypłacić pieniądze i we własnym zakresie zająć się odzyskaniem należności od dłużnika. Odzyskujesz płynność, a bilans firmy zaczyna się zgadzać.

Z badania zachowań płatniczych Coface „Poland Payment Survey 2024” wynikają zatrważające dane, bo okazuje się, że aż 60,1% polskich firm zmaga się z nieterminowymi płatnościami, a średni czas oczekiwania na przelew wynosi 46,2 dni[1]. Oznacza to półtora miesiąca zamrożenia gotówki.

Czy to jest rozwiązanie dla Ciebie? Zanim podejmiesz decyzję, dowiedz się dokładnie co to jest cesja wierzytelności, jak działa i czym różni się od innych metod odzyskiwania długu.

Co to jest cesja wierzytelności i jak działa w praktyce?

Wystawiając fakturę za wykonaną usługę bądź dostarczony towar, masz pełne prawo otrzymać za nią zapłatę. Jeśli ktoś nie płaci za fakturę, a Ty chcesz się pozbyć kłopotu, może sprzedać to prawo komuś innemu. Na tym właśnie polega sprzedaż wierzytelności – na przekazaniu innej firmie swojego prawa do dochodzenia zapłaty za fakturę.

Niezapłacenie za fakturę w terminie należy do powszechnych problemów polskich przedsiębiorców. Raport Atradius na temat trendów w płatnościach pt. „B2B Payment Practices Barometer Poland 2025” jasno mówi, że przeterminowane faktury dotyczą nawet 36% transakcji zawieranych pomiędzy firmami w Polsce. Właśnie dlatego sprzedaż faktur i związana z nią cesja wierzytelności nie traci na popularności, a wręcz jest coraz częściej wybieranym rozwiązaniem[2].

Przykład:

Twój klient od pół roku płacił za wykonaną usługę budowlaną (faktura na 25 tys. zł). Próbowałeś wszystkiego, przypominałeś się, wysyłałeś wezwania, chciałeś się dogadać, ale wszystko na nic.

Zgłaszasz się do firmy skupującej faktury. Taki podmiot sprawdza firmę klienta, wycenia ryzyko i proponuje konkretną kwotę, np. 17,5 tys. zł. Jeśli zgodzisz się na taką sumę, to podpisujecie dokument, który zwykle określa się jako umowa cesji wierzytelności i pieniądze trafiają na Twoje konto. Od tej pory ta faktura, ten dług należy do firmy, która go od Ciebie odkupiła i ma prawo po jego odzyskanie udać się nawet do sądu.

Co jeszcze powinieneś wiedzieć o sprzedaży swojej faktury?

Formalne kwestie związane z takim rozwiązaniem reguluje art. 509 Kodeksu cywilnego.

Nie jest wymagana zgoda dłużnika, żeby dokonać przeniesienia wierzytelności. Jednak często po dokonaniu takiej transakcji wysyła się do niego zawiadomienie o sprzedaży prawa do zapłaty. Chodzi po prostu o to, żeby wiedział, komu ma zapłacić.

Trzeba także pamiętać o tym, że istnieją wyjątki. Należy do nich zakaz cesji wierzytelności. Jeśli w umowie pomiędzy Twoją firmą, a firma dłużnika istnieje zapis, że nie możesz przenosić prawa do należności bez jego zgody, to nawet jeśli podpiszesz cesję z firmą skupująca faktury, to będzie ona nieważna.

Zdarzają się także takie sytuacje, że dłużnik nagle budzi się i zagrożony profesjonalną firmą, która bez wahania pójdzie z długiem do sądu, chce się dogadać. Wtedy przedsiębiorcy pytają się cofnięcie przeniesienia prawa do wierzytelności. Jednak prawo w takich przypadkach mówi jasno, że jeśli dług został formalnie poprawnie przeniesiony, to już nie należy do Ciebie.

Możliwe natomiast pozostaje dodanie do umowy warunku regresu, który pozwala na zażądanie zwrotu środków, jeśli okaże się, że nie da się ściągnąć z dłużnika należności.

Właśnie w taki sposób działa rynek obrotu wierzytelnościami w naszym kraju. Obie strony transakcji powinny dokładnie wiedzieć, co kupują i sprzedają.

Ty kupujesz spokój, firma skupująca faktury kupuje ryzyko.

„Cesja wierzytelności to uczciwa wymiana. Firma posiadająca nieopłacone faktury oddaje nam swój problem, a my dajemy jej pieniądze.” – tłumaczy Piotr Brzostowiecki, Prezes Zarządu Regis sp. z o.o. – „Dzięki temu przedsiębiorca może zająć się tym, co naprawdę ważne, czyli prowadzeniem swojego biznesu, a nie ściganiem swojego dłużnika.”.

Na czym polega skup faktur i co ma wspólnego z cesją wierzytelności?

Nasi Klienci często pytają o to, w jaki sposób skup faktur wiąże się z przekazaniem prawa do wierzytelności. 

Otóż w każdym z rozważanych niżej sytuacji, dany podmiot gospodarczy przekazuje innej firmie prawo do swojej faktury. W zależności od tego, w jakim momencie to się dzieje możemy mówić o opcjach, takich jak faktoring i skup faktur przeterminowanych.

 I tak, faktoring dotyczy faktur, których termin płatności jeszcze nie minął. Firma faktoringowa po weryfikacji klienta wypłaca do 90% wartości faktury. Takie działanie należy traktować bardziej jako finansowanie bieżącej działalności, niż sprzedaż długu.

Z kolei skup faktur dotyczy należności, który termin płatności już minął. Kiedy dochodzi do podpisania umowy cesji, to pełne prawo do znajdującej się na fakturze kwoty oraz odpowiedzialność z tym związane przejmuje firma skupująca faktury.

Skup faktur stanowi praktyczne zastosowanie cesji wierzytelności, która w tym rozumieniu to narzędzie prawne, dzięki któremu można przejąć prawa do płatności.

Kiedy skup faktur ma przewagę nad faktoringiem?

  • Kiedy faktoring jest już z definicji niemożliwy, czyli wtedy, gdy termin płatności na fakturze minął.
  • Kiedy chcesz pozbyć się problemu z dłużnikiem.
  • Kiedy Twoim celem jest zamknięcie roku z czystym bilansem, czyli bez zaległych płatności.
  • Kiedy bardziej cenisz sobie czas i spokój, niż wysokość marży.

Dlaczego firmy korzystają ze sprzedaży wierzytelności?

Bardzo często słyszymy od klientów pytanie: „Dlaczego miałbym oddać komuś swoje prawo do wierzytelności? Przecież mogę sam odzyskać dług.”

Oczywiście, że możesz tak zrobić. Jednak zanim to zrobisz, policz, ile będzie cię kosztować samodzielna windykacja długu? Ile stracisz czasu, stresu i nerwów na kontakty z dłużnikiem, wezwania do zapłaty, pełnomocnictwa, proces sądowy i komornika? Zamiast rozwijać swoją firmę ugrzęźniesz w formalnościach związanych z odzyskaniem należności.

Poza tym jeszcze kolejne badanie rynku potwierdza dane podane na początku tego artykułu o skali zadłużeń polskich firm. Raport UCE Research „Payment Delays and Arrears: First Half of 2025” podaje, że 60,6% przedsiębiorstw w Polsce stale ma problem z opóźnionymi fakturami od swoich kontrahentów[3]. Właśnie dlatego coraz więcej przedsiębiorców korzysta z możliwości sprzedaży swoich faktur.

Jakie są największe korzyści ze sprzedaży wierzytelności?

1. Zamiast czekać – dostajesz prawdziwe pieniądze

Tym razem nie czekają na Ciebie obietnice czy deklaracje, że „płatność pójdzie jutro”. To co się liczy, to gotówka na koncie. I to najczęściej w ciągu kilku dni od podpisania umowy. Nie musisz już przypominać się dłużnikowi, prosić, tłumaczyć, że „to już ostatni termin”. Sprzedajesz fakturę i po sprawie. Masz pieniądze i możesz dalej prowadzić swój biznes.

2. Cesja faktury uwalnia Cię od ryzyka

Odsprzedaż przeterminowanych należności zdejmuje z Ciebie ryzyko niewypłacalności kontrahenta na rzecz kupującego fakturę. Ty zapominasz o sprawie i idziesz dalej.

3. Oszczędność czasu i energii

Uwalniasz się od konieczności kontaktowania z dłużnikiem, przypominania i ponaglania.

4. Stabilność finansowa

Od teraz nie masz w bilansie należności, które dobrze wyglądają na papierze, a w rzeczywistości są „martwe” i nie ma ich na koncie. 

5. Korzyści podatkowe

Cesja wierzytelności umożliwia w wybranych sytuacjach odliczyć stratę wynikającą ze sprzedaży wierzytelności. Pamiętaj jednak, że nie działa to zawsze, dlatego zawsze należy konsultować kwestie podatkowe z księgową.

Jakie są wady sprzedaży faktur?

Zwykle, kiedy przedsiębiorca słyszy o tym, że wystarczy sprzedać fakturę, żeby pozbyć się kłopotu i odzyskać pieniądze, zastanawia się „A gdzie w tym wszystkim jest haczyk? I ile można na tym stracić?”.

Pytanie jak najbardziej zasadne. Nie ma cudów, każda transakcja musi się spinać, także dla takiej firmy, która skupuje faktury. Poznaj także wady tej formy odzyskiwania niezapłaconych faktur, zanim podejmiesz decyzję.

1. Prowizja za sprzedaż faktury

Dla przedsiębiorcy największym minusem jest oczywiście prowizja. Firma skupująca faktury musi na tym zarobić. A zarabia na różnicy pomiędzy kwotą na fakturze a tym, co wypłaci Tobie. I tak, jeśli sprzedajesz fakturę na 50 tys. zł, to możesz dostać 35 do 40 tys. zł. Dla jednych owa różnica to spora strata, dla innych uczciwa cena za pozbycie się kłopotu.

2. Ryzyko popsucia relacji z kontrahentem

Czy domaganie się swoich pieniędzy to coś złego? Absolutnie nie, a jednak wielu przedsiębiorców boi się popsuć swoje kontaktu z klientem. Dłużnik z pewnością nie będzie zadowolony, jeśli dowie się, że jego faktura trafiła do windykacji. Pamiętaj jednak, że jeśli minął termin płatności, a potem kolejne tygodnie czy nawet miesiące, a wpłaty brak, to ta relacja już dawno nie działa.

3. Kiedy ta transakcja się nie zwróci

Nie każda faktura nadaje się do sprzedaży. W przypadku, kiedy firma dłużnika jest w upadłości czy nie ma majątku, to może się okazać, że Twojej faktury nie kupi żadna firma windykacyjna. Także wtedy, kiedy prowizja pochłania większą część wartości faktury. Wtedy po prostu nie ma to sensu z finansowego punktu widzenia. No chyba, że w grę wchodzą czynniki emocjonalne, a nie tylko zimna biznesowa kalkulacja.

To nie magia, tylko rozsądne wyjście z trudnej sytuacji

Należy zdawać sobie sprawę, że skup faktur i związaną z nim cesja wierzytelności należą do rozwiązań szybkich i do tego skutecznych, ale nie magicznych. Ocena tego, na ile w przypadku Twojej firmy to rozwiązanie okaże się najlepsze, stanowi indywidualną decyzję. Coś za coś. Albo maksymalizacja zysku albo oszczędność czasu, płynność i spokojna głowa. Ty kupujesz spokój, a my ryzyko.

Przypisy:

[1] Coface. 2024. „Poland Payment Survey 2024 – Shorter payment delays amid improving economy.” Dostęp 20 października 2025. https://www.coface.ae/news-economic-insights/poland-payment-survey-2024-shorter-payment-delays-amid-improving-economy

[2] Atradius Dutch State Business. 2025. „Payment Practices Barometer – Central and Eastern Europe 2025: Poland.” Dostęp 20 października 2025. https://atradiusdutchstatebusiness.nl/dam/jcr%3Abaa211f1-7791-45a9-92c1-5e4c3ad0dda5/payment-practices-barometer-central-and-eastern-europe-2025-poland-en.pdf

[3] Poland Insight. 2024. „Over 60% of Polish companies experience payment delays from contractors – new study.” Dostęp 20 października 2025. https://polandinsight.com/over-60-of-polish-companies-experience-payment-delays-from-contractors-new-study-24338/

Czytaj podobne
Chcesz sprzedać fakturę lub wierzytelność?
Zgoda*
Ostatnio dodane
Popularne posty

Wyślij swoje CV!

    Zgoda*

    Wyślij wniosek o skup faktury!

      Zgoda*